ავღანეთის ხანგრძლივი ომი

11 სექტემბერს 20 წელი სრულდება ტერაქტიდან, რომელმაც 3000-მდე ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა და ამერიკის თანამედროვე ისტორიაში ყველაზე ხანგრძლივ ომს დაუდო საფუძველი.

სექტემბრის ნომერში ორი სტატია მიეძღვნა ამ თარიღს. „დანაკარგის გამოძახილები“ მსოფლიო სავაჭრო ცენტრის ნანგრევებში (ნიუ-იორკი), შენქსვილის მინდორზე (პენსილვანია) და პენტაგონში ნაპოვნი ნივთებით გვაცნობს ტერაქტის დროს დაღუპულებს, მეორე სტატია კი ავღანეთზე მოგითხრობთ. მისი ავტორი, მწერალი და რეჟისორი ჯეისონ მოტლაგი, 2006 წლიდან აშუქებს ავღანეთის ომს და National Geographic-ისთვის დამახასიათებელი სიღრმისეული თხრობით წარმოგვიდგენს იმ ისტორიულ კონტექსტს, რომელმაც 11 სექტემბრის მოვლენები და აშშ-ის ავღანეთში შეჭრა განაპირობა.

ჯერ კიდევ რამდენიმე თვის წინ, სტატიის თავდაპირველ ვერსიაში, მოტლაგი პაკისტანისა და აშშ-ის სახელმწიფო მოხელეებთან საუბრებისას ასკვნიდა, რომ აშშ-ის ჯარების გასვლის შემდეგ „ექსტრემისტებს მთავრობის დასამხობად 6-დან 24 თვემდე დასჭირდებოდათ“, რეალობა კი სრულიად სხვაგვარი აღმოჩნდა: 15 აგვისტოს ქაბულში თალიბანი შეიჭრა, პრეზიდენტი აშრაფ ღანი ქვეყნიდან გაიხიზნა, ქალაქი კი იარაღის სროლამ და პანიკამ მოიცვა.

ჩვენ ყველამ ვიხილეთ შემზარავი კადრები – ქაბულის აეროპორტში პანიკაში ჩავარდნილი ავღანელები, უფროსების გარეშე დარჩენილი სასოწარკვეთილი ბავშვები, ათიოდე ქალი, რომელიც იარაღით ხელში არ აპირებდა საკუთარი უფლებების დათმობას.

დღეს არავინ იცის, როგორ განვითარდება მოვლენები ავღანეთში. იქნებ გამართლდეს კიდეც ქვეყნის ყოფილი თავდაცვის მინისტრის მოადგილის, თამიმ ასეის იმედი, რომ „თავისუფლებისმოყვარე, ლიბერალური და ტოლერანტი ახალგაზრდობა ვერ შეეგუება, რომ ხელისუფლებამ მათი დედები და დები საჯაროდ გაწკეპლოს ან ხალხი ქუჩებში ჩამოახრჩოს“.

გმადლობთ, რომ კითხულობთ National Geographic Magazine – საქართველოს.