Lamproderma
scintillans
პაწაწინა ლორწოვანი სოკოები ტყეში სეირნობისას ნოტიო ადგილებში ეძებეთ; ბურთულებით დაგვირგვინებული ეს ღეროები ფოთლის კიდეზე იზრდება. ამ სტატიაში ენდი სენდსის ფოტოები ლორწოვან სოკოებს რეპროდუქციულ სტადიაზე აღბეჭდავს, როდესაც მათი შემჩნევა ყველაზე იოლია.
Lamproderma
scintillans
პაწაწინა ლორწოვანი სოკოები ტყეში სეირნობისას ნოტიო ადგილებში ეძებეთ; ბურთულებით დაგვირგვინებული ეს ღეროები ფოთლის კიდეზე იზრდება. ამ სტატიაში ენდი სენდსის ფოტოები ლორწოვან სოკოებს რეპროდუქციულ სტადიაზე აღბეჭდავს, როდესაც მათი შემჩნევა ყველაზე იოლია.
ჯადოსნური და მისტიკური ლორწოვანი სოკოები
ტენის მოყვარული, სპორების მფრქვეველი, ფერადი საოცრებები, რომლებიც სოკოებზე მეტად ამებებს ენათესავებიან და მოულოდნელობებით არიან სავსე.
ზოგი მძივებით მორთულს ჰგავს, სხვები ქაფისმაგვარ გროვებად იყრიან თავს. არაამქვეყნიური შესახედაობის მიუხედავად, ეს ფერადი ბურთულები ნამდვილად დედამიწელები არიან. ეს ლორწოვანი სოკოებია – სხვადასხვა ჯგუფის სახეობათა უწესრიგო ნაკრები, რომელთაგანაც ზოგიერთს მხოლოდ შორეული ნათესაობა აკავშირებს. სახელის მიუხედავად, ეს არსებები ამებებად ცნობილი, მეტწილად ერთუჯრედიანი ორგანიზმების დიდ ჯგუფს მიეკუთვნებიან.
Physarum
leucophaeum
გასამრავლებლად ლორწოვანი სოკოები სპორებს ისეთ სტრუქტურებში ფუთავენ, როგორებიცაა ზედაპირზე ამობერილი გროვები (ეთალიუმი), თუ ღეროებზე ამოსული ფერადი ბოლქვები (სპორანგიუმი).
ლორწოვანი სოკოები მთელ მსოფლიოში ისეთ ნოტიო გარემო პირობებში ხარობენ, როგორიც, მაგალითად, ტყეში ხრწნადი კუნძების ღრიჭოებია.
უისკონსინის უნივერსიტეტის მიკოლოგი მარი ტრესტი იხსენებს ერთ ნოტიო ზაფხულს, როდესაც მისი ეზო ლორწოვანი სოკოს ლაქებით აჭრელდა. როდესაც სოკოს ლაქებს შლანგით წყალს ასხურებდა, სპორებით სავსე ჩანთები სკდებოდა და ახალ თაობას წარმოშობდა. „ასე ვზრდიდით ლორწოვან სოკოებს მთელი ზაფხული“, – ამბობს ტრესტი.
Stemonitis-ის გვარი ამ ლორწოვანი სოკოების სპორები თითების ფორმის სპორანგიუმის კონაში იზრდება.
აქ გამოსახული ლორწოვანი სოკოები მხოლოდ 1-2 მილიმეტრის სიმაღლისაა. ენდი სენდსმა ფოკუსის კომბინირებით ცნობილი პროცესიც გამოიყენა, რომლის დროსაც სხვადასხვა საფოკუსე წერტილიდან გადაღებული ერთმანეთის მსგავსი ფოტოების შერწყმით გამოსახულება უფრო დიდ სიღრმეს იძენს. Nature Picture Library-ის მიერ მოწოდებული ფოტოები.
ENERTHENEMA PAPILLATUM
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
COLLARIA ARCYRIONEMA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
BADHAMIA SP.
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
ARCYRIA POMIFORMIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
BADHAMIA UTRICULARIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
HEMITRICHIA CALYCULATA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
TRICHIA BOTRYTIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
STEMONITOPSIS TYPHINA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
გააზიარეთ ფოტო
ENERTHENEMA PAPILLATUM
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
COLLARIA ARCYRIONEMA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
BADHAMIA SP.
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
ARCYRIA POMIFORMIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
BADHAMIA UTRICULARIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
HEMITRICHIA CALYCULATA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
TRICHIA BOTRYTIS
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
STEMONITOPSIS TYPHINA
აქ წარმოდგენილი ლორწოვანი სოკოების ყველა სახეობა სამხრეთ ინგლისის მხოლოდ ორ საგრაფოშია ნაპოვნი. ფილიპინების სანტო-ტომასის უნივერსიტეტის ეკოლოგის, ნიკი ჰეჰერსონ დაგამაკის თქმით, ზომიერ სარტყელში, ტროპიკულ სარტყლებთან შედარებით, მეტი სახეობაა აღმოჩენილი. ტროპიკულ კლიმატში ერთი შეხედვით მრავალფეროვნების ნაკლებობა თბილი, ნოტიო გარემო პირობებიდან გამომდინარეობს; რადგან ლორწოვანი სოკოები სწორედ მსგავს გარემოში ხარობენ, თავიანთ თვალსაჩინო რეპროდუქციულ სტადიაშიც იშვიათად შედიან, რაც ახალი სახეობების მიგნებას ართულებს.
ტრესტის ეზოში გავრცელებული იყო პლაზმოდიალური ლორწოვანი სოკოს ერთ-ერთი სახეობა, Fuligo septica. ასეთი ლორწოვანი სოკოები თავიანთი სიცოცხლის ერთ სტადიას საკვებად გამოსადეგი მიკროორგანიზმების ძიებაში ატარებენ, მეორეს კი სპორების განვითარებას უთმობენ. ამ ჯგუფს მიეკუთვნება ლორწოვანი სოკოების სამყაროს ერთ-ერთი ვარსკვლავი, კაშკაშა ყვითელი Physarum polycephalum. წებოვან პწკალებზე მცოცავი ეს სახეობა თავისი რუდიმენტული „ინტელექტით“ მეცნიერებს ცნობისმოყვარეობას აღუძრავს: მიუხედავად იმისა, რომ ტვინი არ აქვს, ლაბირინთიდან უმოკლესი გზით ახერხებს გამოსვლას და საკვების ადგილმდებარეობებსაც თავისი სხეულის შემადგენელ მილაკებში მათი იმპრინტინგით იმახსოვრებს.
(მარცხნივ) Cribraria argillacea
მეცნიერებმა ზუსტად არ იციან, რა უბიძგებს ლორწოვან სოკოებს გამრავლებისკენ. მათი ვარაუდით, ამ არაცხოველურ, არამცენარეულ, არასოკოვან არსებებს რეპროდუქციულ სტადიაზე გადასვლა არახელსაყრელი გარემო პირობების არსებობისას სჩვევიათ, როგორიცაა საკვების და წყლის მარაგის სიმწირე.
(მარჯვნივ) Metatrichia floriformis
ზოგიერთი სპორანგიუმი გაშლისას ფერადი ბოჭკოების ხლართს უშვებს, რომელსაც კაპილიციუმი ეწოდება და რომელიც სპორების გარემოში გავრცელებას უწყობს ხელს. ყვითელი წინწკლების სახით ახლად გამოშვებული სპორები ლორწოვანი სოკოების მომდევნო თაობას წარმოადგენს.
ლორწოვანი სოკოები იდუმალებით არიან მოცული. საიდან ასეთი საუცხოო ფერები? საიდან ამდენი განსხვავებული ფორმა? რამდენი სახეობაა ჯერ კიდევ აღმოსაჩენი? „გულდასაწყვეტია, რამდენად ცოტა ვიცით“, – ამბობს მიკოლოგი ენ პრინგლი, ტრესტის ერთ-ერთი კოლეგა. ლორწოვანი სოკოები შესანიშნავი შეხსენებაა ჯერ კიდევ აღმოსაჩენი საუნჯეებისა, თავიანთ რიგს რომ უცდიან.
ბმული კოპირებულია
