
„23 წლის ასაკში უკვე მოხუცი იყავი, მაგრამ ამაზე რომ გვეფიქრა, ალბათ, გავგიჟდებოდით. ომში ფიქრის დრო არ იყო, ჩვენი საქმე უნდა გვეკეთებინა“.
1944-45 წლებში „საკვოიაჟის“ წევრებმა მოწინააღმდეგის ტერიტორიაზე 500 აგენტი და 4500 ტონა ინვენტარი გადაიტანეს.
რუბრიკა: ომის ვეტერანები
გრემის მფლობელი პროდიუსერი, დრამატურგი და მსახიობი იუჯინ პოლინსკი გერმანელების მიერ ოკუპირებული ბელგიის, საფრანგეთის და ნორვეგიის თავზე საიდუმლო მისიებით დაფრინავდა. მისი რვაკაციანი გუნდი მოკავშირეთა პარტიზანულ რაზმებს იარაღით, მოტოციკლეტებით, ფულით და სხვა აუცილებელი ნივთებით ამარაგებდა. საიდუმლო ოპერაციას „საკვოიაჟი“ ერქვა.“მაშინ არ ვიცოდი, რას ვაკეთებდი. არ ვიცოდი, რა გადაგვქონდა. თავზარი დამეცემოდა, სიმართლე რომ გამეგო“.
„საკვოიაჟის“ წევრებს აშშ-ის დაზვერვის სტრატეგიული სამსახური მართავდა, რომლის მიზანი ჯაშუშური ოპერაციების და საბოტაჟების განხორციელება იყო. 1944-45 წლებში „საკვოიაჟის“ წევრებმა მოწინააღმდეგის ტერიტორიაზე 500 აგენტი გადასვეს და 4500 ტონა ინვენტარი გადაიტანეს. ისინი ღამით დაფრინავდნენ, მიწასთან ისე ახლოს, რომ თვითმფრინავების მუცლები ხეებს ეხებოდა. „უფროსობამ გაგვაფრთხილა: „თუ გამოგიჭირეს, ჯაშუშობის ბრალდებით დაგხვრეტენ. ამიტომ ეცადეთ, არ გამოგიჭირონო“. დიდებული რჩევაა, ვერაფერს იტყვი“, – ამბობს პოლინსკი.
მისი გუნდი მოდიფიცირებული B-24 Liberator-ებით დაფრინავდა. ღამის მისიებისთვის განკუთვნილი თვითმფრინავები შავად იყო შეღებილი. აფრენამდე რამდენიმე საათით ადრე თვითმფრინავები კონტეინერებით იტვირთებოდა. აგენტები, რომელთაც ეკიპაჟის წევრები მხოლოდ კოდური სახელებით – „ჯო“ და „ჯოზეფინა“ – იცნობდნენ, ჩუმად ადიოდნენ ბორტზე.

ფოტო: იუჯინ პოლინსკის არქივიდან დიგიტალიზაცია: PAST PRESENT PIX
პოლინსკი ნავიგატორი იყო; იგი აჯანჯღარებული, გაყინული Liberator-ის ცხვირში, ტყვიამფრქვევის ბუდეზე იჯდა და პილოტს მიმართულებას აძლევდა. როდესაც დანიშნულების ადგილს მიუახლოვდებოდნენ, თვითმფრინავი მიწიდან 100 მეტრის სიმაღლეზე ან უფრო ქვემოთ ჩადიოდა, სანამ მოკავშირეების სასიგნალო შუქს არ დაინახავდნენ. შემდეგ დისპეტჩერი ტვირთს პარაშუტით უშვებდა. „საკვოიაჟის“ 42 თვითმფრინავი მისიიდან არ დაბრუნებულა, 21 – წყობიდან გამოვიდა, 200-მდე მფრინავი დაიკარგა, ტყვედ ჩავარდა, ან დაიღუპა. „მათ მაგივრად ახალ-ახალი 18-19 წლის ბიჭები მოჰყავდათ, – იხსენებს პოლინსკი. – 23 წლის უკვე მოხუცი იყავი, მაგრამ ამაზე რომ გვეფიქრა, ალბათ გავგიჟდებოდით. ომში ფიქრის დრო არ იყო, ჩვენი საქმე უნდა გვეკეთებინა“.
1944 წლის აგვისტოში პოლინსკის გუნდმა ბელგიაში ტვირთი ჩააგდო და 35-ე მისიიდან წარმატებით დაბრუნდა. ეს ბედნიერი რიცხვი აღმოჩნდა – ამ მისიის შემდეგ ისინი სახლში გაუშვეს. უფროსობის უკანასკნელი ბრძანება ასეთი იყო: „დაივიწყეთ ყველაფერი“. პოლინსკი მრავალი წლის განმავლობაში ასრულებდა ამ ბრძანებას.
2001 წელს პოლინსკი ბელგიაში დაპატიჟეს. იგი წიგნის პრეზენტაციაზე მიიწვიეს, რომელიც 1944 წელს მოკავშირეთა ძალების მიერ ანტვერპენის გასათავისუფლებლად განხორციელებულ ოპერაციას ეხებოდა. პოლინსკიმ არ იცოდა, რომ ამ ოპერაციის წარმატებით დასრულებაში მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა. ბელგიელმა პარტიზანმა პოლინსკის უთხრა: „ჩვენ მთელი ეს წლები მეგობრები ვიყავით, თუმცა შენ ცაში იყავი, მე – მიწაზე“.
„უცნაური გრძნობაა, – ამბობს პოლინსკი, – უეცრად აღმოაჩენ, რომ ის, რაც მთელი ცხოვრება გინდოდა გაგეკეთებინა, თურმე პატარა ბიჭობისას გაგიკეთებია, უბრალოდ აქამდე არ იცოდი“.