
ადამიანი ღამურა
მისი ჯგუფი - "მსოფლიო შესაძლებლობები უსინათლოთათვის", უსინათლოებს წკაპუნის ხელოვნებას ასწავლის
დანიელ კიშის ქცევა დაგაფიქრებს იმაზე, თუ რამხელა პოტენციალს ატარებს ადამიანის ორგანიზმი. კიში ბადურის კიბოთი დაიბადა, 13 თვისას ორივე თვალის მოშორება დასჭირდა. მალე ენით წკაპუნა ხმის გამოცემა დაიწყო. ეს გარემოში საორიენტაციოდ ეხმარებოდა. ახლა, 47 წლისა, ექოლოკაციის წყალობით ორიენტირდება. დიახ, როგორც ღამურა. ეს საქმე ისე კარგად გამოსდის, რომ ტრანსპორტით სავსე ქუჩებში ველოსიპედსაც კი დაატარებს. მისი ჯგუფი – “მსოფლიო შესაძლებლობები უსინათლოთათვის”, უსინათლოებს წკაპუნის ხელოვნებას ასწავლის.
როგორ მოქმედებს ადამიანის ექოლოკაცია?
ენის დაწკაპუნებაზე ხმოვანი ტალღები გადაიცემა. ეს ტალღები ირგვლივ ყველა ეცემა ზედაპირზე, შემდეგ ისხლიტება და ისევ ყურებში მიბრუნდება, როგორც სუსტი ექო. ჩემი ტვინი ამ ექოს დინამიკურ ხატებად გარდაქმნის. გარემოსთან დიალოგივითაა.
რას ხედავთ, როცა ენას აწკაპუნებთ?
ყოველი წკაპუნი ფოტოკამერის მკრთალი ფლეშივითაა. ყოველი მიმართულებით (10 მეტრის რადიუსზე) ვაგებ ჩემი გარემოს სამგანზომილებიან ხატს. ახლო რადიუსზე რამდენიმე სანტიმეტრის სისქის ჯოხის გარჩევა შემიძლია. 5 მ-ის დისტანციიდან მანქანებსა და ბუჩქებს ვცნობ. სახლებს სადღაც 45 მ-ის მანძილიდან ვაქცევ ფოკუსში.
თუმცა, გრძელ თეთრ ხელჯოხს მაინც იყენებთ…
ჩემ ქვემოთ მდებარე პატარა საგნების გარჩევა მიჭირს.
როგორია ექოლოკაციის გამოყენებით ველოსიპედის ტარება?
არაჩვეულებრივი შეგრძნებაა, თუმცა გარემოს აკუსტიკის მიმართ ძალიან ფოკუსირებულ და მტკიცე კონცენტრაციას ითხოვს. ასეთ დროს ჩვეულებრივზე გაცილებით ხშირად ვაწკაპუნებ ენას – წამში ორჯერ.
საშიშია სამყაროს ამ გზით შეცნობა?
სამყაროში ადამიანთა უმრავლესობა სიკვდილისა და ტრამვების შიშებითაა შეპყრობილი, რაც, დიდწილად, ფანტაზიის ნაყოფია. მიუხედავად ჩემი ჩვევისა, ყველგან ავძვრე, ბავშვობაში არასდროს არაფერი მომიტეხავს.
რატომაა მნიშვნელოვანი სხვა უსინათლოებისთვის ექოლოკაციის სწავლება?
World Access-მა 1000-მდე უსინათლო სტუდენტს ასწავლა 30 ქვეყანაში. ზოგს ძალიან უკვირს, რომ ასე სწრაფად იღებს შედეგს. მე მჯერა, რომ ექოლოკაციის უნარი ჩვენში ლატენტური სახით არსებობს – ძველად ხალხი, შესაძლოა, მას მაშინ იყენებდა, როცა ხელოვნური განათება არ არსებობდა. როგორც ჩანს, ტვინს აქვს უნარი, რომ ექოლოკაციის წკაპუნების ინტერპრეტირება და მართვა მოახდინოს. მის გასააქტიურებლად გარკვეული საშუალებები შევიმუშავე. ხედვა თვალებში არაა, ის ჩვენს გონებაშია. სტუდენტები ამბობენ, რომ ვერასდროს წარმოიდგენდნენ ასეთ თავისუფლებას თუ აღმოაჩენდნენ.