დანგრეული ქალაქის აღდგენა

ბრიტანელ არქეოლოგ მაქს მალოვანს ჩრდილოეთ ერაყში ნეო-ასურული მხარის გამოკვლევაში მეუღლე, აგათა კრისტი ეხმარებოდა. დატვირთული გრაფიკის მიუხედავად, 1949-1957 წლებში მწერალი ყოველ ზამთარს ქმრის აღმოჩენილ არტეფაქტებს ფოტოებს უღებდა და აღწერდა.

ქვის რელიეფსაც (მარცხნივ) ალბათ, მან გადაუღო ფოტო. ხელოვნების ნიმუშზე გამოსახულია მღვდელი, რომელიც რიტუალს ატარებს „სიცოცხლის ხესთან“. მღვდლის კისრის გარშემო ნაკვეთური ჩანს. ალბათ, მე-19 საუკუნის მძარცველთა ნახელავი ან შესაძლოა, ანტიკური ეპოქის თავდამსხმელთა კვალიც იყოს.

ნიმრუდი, ბიბლიაში ქალხუდ მოხსენიებული ქალაქი, ახალი ასურული სამეფოს დედაქალაქი გახდა ძვ.წ. 883 წელს, მეფე ასურნასირფალ II-ის მმართველობის დროს. ძვ.წ. მე-7 საუკუნეში სამეფო დაემხო. შესაძლოა, გამოსახულება შემოსევის დროს განზრახ დააზიანეს. „დაპირისპირებისას ბევრი რამ გაანადგურეს“, – ამბობს მარკ ალტავილი, ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის მესოპოტამიის ექსპერტი.

2014 წელს ნიმრუდის ისტორია გამეორდა, როცა ისლამურმა სახელმწიფომ მეზობელი ქალაქი მოსული დაარბია. აღდგენილი შენობები მიწასთან გაასწორეს. ზოგი რამ გადარჩა. ეს კრისტის მიერ გადაღებული ქვის რელიეფი (ზემოთ, მარჯვნივ) უკვე რესტავრირებული იყო. „აფეთქებისას ნაწილი დაიმსხვრა, – ამბობს ალტავილი, – მისი აღდგენა შესაძლებელია“.