დუმილის კოშკი

“დუმილის კოშკი” უნიკალური ნაგებობაა: რამდენიმე მეტრის სიმაღლის, მრგვალი ფორმის, ფანჯრების, კარების, სახურავის გარეშე, ერთი შეხედვით პირქუში შესახედაობის. ის ცეცხლთაყვანისმცემლების უძველესი სასაფლაოა.  უძველესი ეთნოკონფესიის წარმომადგენელი ზოროასტრი გებრები დუმილის კოშკებს  თავიანთი მიცვალებულებისთვის საგანგებოდ აგებდნენ. გებრებს სწამდათ, რომ ადამიანი გარდაცვალების შემდეგ უწმინდური ხდება. არ შეიძლებოდა გვამის მიწისთვის მიბარება, დაწვა ან წყალში ჩაგდება, რადგან ეს მიწის, ცეცხლისა და წყლის შებღალვად მიიჩნეოდა. ცხედარს შემაღლებულ ადგილას აგებულ კოშკებში ასვენებდნენ, სადაც ის ლეშისმჭამელი ფრინველების წყალობითა და ბუნებრივი პროცესების ზეგავლენით იხრწნებოდა. მოგვიანებით მესაფლავეები დარჩენილ ძვლებს კოშკის ცენტრში არსებულ ღრმა ჭაში ყრიდნენ.

გადმოცემით ცნობილია, რომ დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა, თუ რომელი ნაწილიდან დაიწყებდა  ფრინველი გარდაცვლილის სხეულის ჯიჯგნას, რადგან ეს განსაზღვრავდა მიცვალებულის სულის მომავალ ადგილსამყოფელს იმქვეყნიურ ცხოვრებაში. სწორედ ამიტომ აკვირდებოდნენ ამ პროცესს მიცვალებულის ნათესავები,  ზოროასტრი მაგები და მესაფლავეები დიდი ყურადღებით.

მიუხედავად იმისა, რომ დღეს მიცვალებულთა დაკრძალვის  ეს რიტუალი აკრძალულია, ზოროასტრები კვლავ თავს არიდებებენ მიწის შებღალვას და თავიანთ  მიცვალებულებს საგანგებოდ მიწისგან ბეტონით გამიჯნულ  სამარხებში კრძალავენ.