ადამიანთა უმრავლესობა ძნელად ეგუება პარადიგმიდან პარადიგმაში გადასვლას. ახალ მეცნიერულ აღმოჩენებს ეჭვით ვუყურებთ, ხშირად აქტიურადაც ვებრძვით. შუა საუკუნეებში დაბადებული “თავხედური” იდეა: დედამიწა მრგვალია და თავისი ღერძისა და მზის გარშემო ბრუნავს, სრულიად მიუღებელი იყო უმრავლესობისთვის. ამ აზრს ბოლოს და ბოლოს მივეჩვიეთ და, მიუხედავად იმისა, რომ ბევრს დღესაც კი არ ესმის, რატომ არ წყდება ადამიანი დედამიწას, ძნელად იპოვით ვინმეს, რომელიც დაჟინებით ამტკიცებს, რომ იგი ბრტყელია.
საუკუნეზე მეტი გავიდა, მაგრამ დარვინის მოსაზრება, რომ სიცოცხლის ყველა ფორმა დედამიწაზე ერთი პირველყოფილი წინაპრისგან წარმოიშვა, რომ ჩვენ, ადამიანები, პრიმატების, ვეშაპებისა და ზღვის სიღრმეებში ბინადარი მოლუსკების ნათესავები ვართ, ბევრისთვის ახლაც დაუჯერებელია. არადა, რაც დრო გადის, მით მეტი ფაქტით მტკიცდება ევოლუცია. ჩვენ მაინც ჯიუტად არ გვჯერა!
ცხადია, მოვა დრო, როდესაც უმრავლესობა ბიოლოგიაში ჩაუხედავადაც დაიჯერებს ევოლუციის მართებულობას ზუსტად ისევე, როგორც დედამიწის სიმრგვალეს. მაგრამ, ალბათ, არასდროს მოვა დრო, როდესაც ადამიანი მარტივად შეეგუება პარადიგმის ცვლილებას.
უმეტესიჩვენ განი ჭორებს უფრო ეყრდნობა, ვიდრე სტატისტიკას.
რა არის ჩვენი ასეთი სიხისტის მიზეზი? ვერ იტყვი, რომ ნაკლები განათლება, რადგან ბევრი განათლებული ადამიანი შეგვხვედრია, რომლებიც ხშირად საღ აზრზე უარს ამბობენ და დარწმუნებული არიან, რომ მათი მოსაზრება უფრო სწორია, ვიდრე უახლესი ტექნოლოგიებით აღჭურვილი ათასობით მეცნიერის დასკვნა. რატომღაც უმეტესი ჩვენგანი ჭორებს უფრო ეყრდნობა, ვიდრე სტატისტიკას.
სწორედ ამ კითხვაზე ცდილობს პასუხის გაცემას ჯოელ აჰენბახი თავის სტატიაში “ურწმუნოობის ხანა”, რომელსაც რიჩარდ ბარნესის ფოტოსესია ახლავს.
მოვლენებს წინ არ გავუსწრებ, არც სტატიის მოყოლას დავიწყებ, მაგრამ მაინც მსიამოვნებს, რომ კითხვისას აუცილებლად გაგახსენდებათ დიმიტრი უზნაძე და ამ დიდი მეცნიერის “განწყობის თეორია”.
