მოზარდობისას ჯერემაია ჩერუიოტ მარიტიმი გარეულ ცხოველებს გამოსაკვებად ან გასაყიდად ხოცავდა, ახლა კი სერენგეტის ეროვნული პარკის რეინჯერია, კენიისა და ტანზანიის საზღვართან პატრულირებს და ებრძვის ბრაკონიერებს, რომლებიც ცხოველებს ხან მახეებში აბამენ, ხან თხრილებში ერეკებიან და შუბით ხოცავენ.

მიწის მცველები

აქაური ყოველდღიურობა მდიდარ ტრადიციებსა და რესურსების მოპოვების სირთულეებზეა აგებული.

ფოტო: ჩარლი ჰამილტონ ჯეიმსი

ბმული კოპირებულია

დეკემბერი, 2021

რუბრიკა: თვალსაჩინო

კენიაში მდინარე მარა მომცრო „ილჩამპაის“ (ფერმები, რომელშიც გვხვდება ყანებიც და ხეებიც) და ინდუსტრიული მასშტაბის მეურნეობებს შორის მიიკლაკნება, რომლებიც პივოტურ სარწყავ სისტემებს იყენებენ. მიწათმოქმედების ეს ფორმები ერთობლივად იმდენ წყალს მოიხმარს, რომ უკანასკნელ წლებში მდინარის წყლის დონემ მკვეთრად იკლო.

მასაების შინაურ ცხოველთა ტრადიციული სადგომი ბომა (ფოტოზე ასახული ბომა ტანზანიაშია) კარ-მიდამოა, რომელშიც საცხოვრებლები და სადგომები აკაციის ეკლიანი, დახლართული ტოტებითაა შეღობილი, საქონლის შიგნით შესაკავებლად და მტაცებლების გარეთ დასატოვებლად.

ბიჭები ჯოგის დაცვასა და მიწასთან ჰარმონიულ ცხოვრებას პატარაობიდან სწავლობენ. მელუბო ოლენაუნი (მარჯვნივ) და მისი ვაჟები ძროხების სადგომში შერეკვის შემდეგ შინ ბრუნდებიან ტანზანიაში. ბიჭები ჯერ ცხვრისა და თხების მწყემსვას სწავლობენ, შემდეგ ნახირზე გადადიან. „ილმურანის“, ანუ მებრძოლის სტატუსის მოპოვების მერე უკვე მზად არიან, მთელ ნახირზე აიღონ პასუხისმგებლობა.

ტანზანიაში მდებარე სოფელ ირკიპუსის საბილიარდო საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილია. კაცები, რომლებიც მესაქონლეობით არ არიან დაკავებულნი, დღეებს ფულზე თამაშში ატარებენ, ქალები კი ამ დროს სახლში მუშაობენ – ძროხების წველა, შეშის ჩეხა, წყლის ზიდვა, რეცხვა და საკვების მომზადება მათი მოვალეობაა.

ნასერიან დენის ლუკუმაი ტანზანიაში, თავის სახლში, ოთხი შვილიდან ნაბოლარას, სამი თვის მენგ’ორიკის აბანავებს. კერაში ცეცხლი მუდმივად ანთია; მომიჯნავე ორ ოთახში ხბოები და ბატკნებია, რომლებიც განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებენ. 29 წლის ქალი საოჯახო საქმეებს უძღვება, მისი ქმარი დენისი კი ლემალა-ნგორონგოროს საფარის ბანაკში მენეჯერის თანაშემწედ მუშაობს.

ოლ-დოინიო-ლენგაი, რაც მასაის ენაზე ღვთის მთას ნიშნავს, ტანზანიაში მდებარე აქტიური ვულკანია. ის შემოქმედი ქალღმერთის, ენკაის სამფლობელოდ მიიჩნევა, რომელიც რისხვას ვულკანის ამოფრქვევითა თუ გვალვით გამოხატავს და მეჯოგეები სწორედ იქაურობას მოილოცავენ ხოლმე, რათა მას წვიმა, პირუტყვი და ჯანმრთელი შვილები სთხოვონ.

იოჰანა მედუკენია ირკიპუსის ერთ-ერთ საპარიკმახეროში მუშაობს და შთაგონებას ცნობილი ადამიანების ფოტოებით გაფორმებული კედლიდან იღებს. იგი 22 წლისაა და თავისი ხუთი ძროხის მოვლას მამაკაცთა და ქალთა ვარცხნილობაზე ზრუნვა ურჩევნია. ცხოველების პატრონობაში ოჯახი ეხმარება.

სოფლური ყოფიდან ტურისტულ საქმიანობაზე გადასვლით მასაი ახალგაზრდები მომავალს ფეხს უწყობენ და ამავდროულად ტრადიციებსაც ინარჩუნებენ.
(მარცხნივ) კენიის სოფელ ორბომაში მასაის ტომის ხალხს ტურისტები სტუმრობენ, რომლებიც თანხის სანაცვლოდ ეცნობიან ადგილობრივ ტრადიციებს, მაგალითად „ადუმუს“, ანუ ახალგაზრდა მამაკაცთა რიტუალურ ხტუნვით ცეკვას. ბიჭები პოტენციურ საცოლეზე შთაბეჭდილების მოსახდენად ერთმანეთს სიმაღლეზე ხტომაში ეჯიბრებიან. ტურისტები იმას იღებენ, რის სანახავადაც ჩამოვიდნენ, მასაის ტომის ხალხი კი თემის სარჩენ სახსრებს შოულობს.
(მარჯვნივ) ნაირობის დასავლეთით მდებარე კოიაკის ტურისტული გიდების სკოლაში სტუდენტები მანქანის მართვის გამოცდისთვის ემზადებიან. რამდენიმე ათეული მომავალი გიდი, რომელთაგან დაახლოებით ნახევარი სტიპენდიით სწავლობს, საფარის გიდობის ყველა ასპექტს, მძღოლობით დაწყებული, პირველადი დახმარების ჩათვლით, ერთწლიანი სასწავლო კურსის ფარგლებში ეუფლება.

კენიაში ოლ-კინიეის ნაკრძალის პერსონალი კრიტიკულ საფრთხეში მყოფ რიუპელისა და აფრიკულ ორბებზე ზრუნავს, რომლებმაც, სავარაუდოდ, მეჯოგეების მიერ მოწამლული ხალებიანი აფთრის ხორცი ჭამეს. თუ მოწამლული ორბი სხვა ცხოველებმა შეჭამეს, ჯაჭვური რეაქციით შეიძლება ისინიც დაიღუპონ.

რა ხდება მაშინ, როდესაც ადამიანებს მეტი მიწა, საწვავი და საკვები სჭირდებათ? ტყეები ნახშირად იქცევა, ცხოველებს კი ბრაკონიერები ანადგურებენ.
(მარცხნივ) კენიაში ნიაკვერის ტყე ადრე სათემო მიწას წარმოადგენდა და 2000 კვადრატული კილომეტრი ბუნებრივი ტყის მასივით იყო დაფარული, მაგრამ შემდეგ მასაებმა მომთაბარე ცხოვრება შეწყვიტეს და იქ მუდმივად დასახლდნენ. ტყიანი მიწა მეჯოგე ხალხს დიდად არაფერში ადგება, ამიტომ, საძოვრებისა და ნახშირის მისაღებად, ისინი ხეებს ჭრიან და წვავენ. აღმოსავლეთ აფრიკის ქალაქებში მცხოვრები მოსახლეობის 80% საკვების დასამზადებელი ენერგიის წყაროდ ნახშირს იყენებს.
(მარჯვნივ) „მარას სპილოების პროექტის“ წარმომადგენელი, კენიაში დაბადებული მარკ გოსი, ფრანცის პეენკო (ეკრანისკენ უთითებს) და მარას ნაკრძალის სხვა რეინჯერები ბრაკონიერების საპოვნელად თერმული კამერით აღჭურვილ დრონს უშვებენ. ბრაიან ჰითი (მარჯვნიდან პირველი) ნაკრძალის ხელმძღვანელია.

ირკიპუსის თემის თავმჯდომარე ლერირო ტუნგ’უნგ’ვა დღის დიდ ნაწილს ტელეფონზე ლაპარაკში ატარებს – ძირითადად, ნგორონგოროს კრატერის აღმოსავლეთ კიდეზე მცხოვრები 7000-ზე მეტი მოსახლის განათლების, ჯანდაცვის, საძოვრებისა და წყლით მომარაგების საკითხებს განიხილავს.