ეს ჭრელი ხვეულა იემენური ქამელეონის კუდია, რომელიც საფრთხისას სპირალურად იხვევა.

მოხატულობა

სპირალები. ზოლები. სიმეტრიული ლაქები. როგორ გამოირჩევიან და ინიღბებიან ცხოველები.

ტექსტი: ჯოელ სარტორე

ფოტო: ჯოელ სარტორე

ბმული კოპირებულია

დეკემბერი, 2021

რუბრიკა: თვალსაჩინო

ზოგი მკვეთრ ფერებშია, ზოგი – მკრთალში. ზოგი თავს იწონებს, ზოგი – ინიღბება. აბა რა იქნებოდა ვეფხვი ან ზებრა ზოლების გარეშე?

ფრინველებს – სამოთხის ტანაგრას, წითელქოჩორა ტურაკოს, თუთიყუშ არას – წითელი, ლურჯი და მწვანე ფერების ხასხასა, თავბრუდამხვევ ნაზავში ბადალი არ ჰყავთ.

ჰიუსტონის ზოოპარკი,
ტეხასი: მასაური ჟირაფის „დაკონკილი“ კისერი.

სკალარიები ნეონივით ანათებენ. ქამელეონები ფერს იცვლიან. შხამიანი ბაყაყები მჭახე ლურჯი და ყვითელი ფერებით აფრთხობენ მტაცებლებს.

მაგრამ ხანდახან შავი, თეთრი, ან ნაცრისფერიც კმარა.

ფერების კონტრასტით ცხოველები ყურადღებას იქცევენ, იმალებიან და მტაცებლებს აფრთხობენ. საათის ისრის მიმართულებით: ბინდის ტარაკანი, შავ-თეთრი ლემური ვარი, მალაიზიური ხის ნიმფა, დასავლეთაფრიკული რუხი თუთიყუში, ხალებიანი გენეტა, ტროპიკული თევზი (Chitala ornata) საათის ისრის მიმართულებით: შავი კაკადუ, შავყელა გედი, მალაიური კრაიტი, მდინარე შინგუს სკაროსი, ფლორიდული ტერაპინი, ამფიპრიონი გამოსახული ცხოველები გადაღებულია: ბუდაპეშტის ზოოპარკში, უნგრეთი; ლინკოლნის საბავშვო ზოოპარკში, ნებრასკა, აშშ; პარიზის ტროპიკულ აკვარიუმში PALAIS DE LA PORTE DORÉE, საფრანგეთი; მელბურნის ზოოპარკში, ავსტრალია; მალაკის პეპლებისა და რეპტილიების ნაკრძალში, მალაიზია; ლინკოლნის საბავშვო ზოოპარკში, ნებრასკა, აშშ; სეჯვიკის საოლქო ზოოპარკში, კანზასი, აშშ; მილერის პარკის ზოოპარკში, ილინოისი, აშშ; ბრევარდის ზოოპარკში, ფლორიდა, აშშ; დალასის მსოფლიო აკვარიუმში, ტეხასი, აშშ

მალაიურ შხამიან გველ კრაიტს შავ-თეთრი ზოლები აქვს, თოვლივით ქათქათა სამხრეთამერიკულ გედს – შავი თავი, ინდურ დანა-თევზას ვერცხლისფერ გვერდებზე შავ-თეთრი ლაქები ილუმინატორებს მოგაგონებთ, შავ კაკადუს – ნაცრისფერი ბუმბული.

რომელია ყველაზე შხამიანი? Oophaga sylvatica ზევით მარჯვნივ. დანარჩენები საათის ისრის მიმართულებით: Phyllomedusa tomopterna, Atelopus limosus, Atelopus balios, Hyalinobatrachium aureoguttatum მსუბუქად შხამიანები არიან. ბაყაყების უმეტესობა მეღამურია, მაგრამ შხამიანი ბაყაყები დღისითაც აქტიურობენ, რადგან მტაცებლები შორიდანვე ამჩნევენ მათ მჭახე შეფერილობას და თავს არიდებენ. საათის ისრის მიმართულებით: Ranitomeya variabilis, Oophaga sylvatica, Atelopus limosus (ყვითელ-ნარინჯისფერი და ყვითელწინწკლებიანი), Dendrobates tinctorius. გამოსახული ბაყაყები გადაღებულია: ამფიბიების ფონდში, ატლანტა, აშშ; ჰიუსტონის ზოოპარკში, აშშ; კიტოს CENTRO JAMBATU-ში, ეკვადორი; ბალტიმორის ეროვნულ აკვარიუმში, აშშ; და პირად კოლექციებში

მოხატულობა ხშირად გარემოსთან დამსგავსების და გაუჩინარების საშუალებაა. კატისებრი ზვიგენის მუქი წინწკლები ოკეანის ფსკერის შუქ-ჩრდილებს იმეორებს. Goodeidae-ს ოჯახის თევზების შეფერილობა წყალზე მოლიცლიცე მზის სხივებს წააგავს.

(მარცხნივ) მუხლუხებისთვის ფერები, ფორმები და ქცევა გადარჩენის ინსტრუმენტებია. თვალის მსგავსი ხალები და ხის ქერქის ან ფოთლებისმაგვარი შეფერილობა ლარვებს დამალვაში ეხმარება. ეკლები ან ბუსუსები მტაცებლებს აფრთხობს. Cethosia penthesilea-ს მიმიკრიის უნარი არ აქვს, ამიტომ მის ზურგს დიდი ეკლები იცავს. ფოტო გადაღებულია მელბურნის ზოოპარკში, ავსტრალია
(მარჯვნივ) ჟირაფის მონათესავე ოკაპი ზოლებით ზებრას წააგავს. კონგოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ტროპიკული ტყეების მკვიდრი 45-სანტიმეტრიან ენას ასამდე სახეობის მცენარის საჭმელად იყენებს. ოკაპის ფოტო გადაღებულია WHITE OAK CONSERVATION-ში, იული, ფლორიდა

ხის კუების ბაკნები ფოთლებით დაფარული მიწის ტონებშია შეფერილი. მინდვრის თაგვების ზოლები ნამჯას წააგავს, კუტკალიებს ფოთლებივით მწვანე და ხასხასა ფრთები აქვთ, Masticophis-ის გვარის გველების ქერცლი ტროპიკული ტყის ფერებს იმეორებს. ზოგიერთ მოხატულობას, სავარაუდოდ, გარკვეული ფუნქცია აქვს, მაგრამ ბევრი, როგორც ჩანს, ფერების და ფორმების შემთხვევითი კომბინაციაა – ბუნების მხატვრული შემოქმედება.

მოხატულობებით სავსე ფოტოკიდობანი

The National Geographic Society, რომელიც ჩვენი სამყაროს საოცრებათა გაშუქებასა და დაცვაზე ზრუნავს, 2012 წლიდან აფინანსებს ჯოელ სარტორეს „ფოტოკიდობნის“ პროექტს. სარტორე მწერალი, მასწავლებელი, კონსერვაციონისტი და ფოტოგრაფია; მან ჩაუყარა საფუძველი ოცდახუთწლიან პროექტს, რომელსაც ახლა უკვე National Geographic Photo Ark ეწოდება. მისი მიზანია, ფოტოების მეშვეობით შთააგონოს ადამიანებს გადაშენების პირას მყოფი ცხოველებისა და ჰაბიტატების გადარჩენა.