ნარჩენების ოკეანე

ბოთლები, პარკები, სათევზაო ბადეები და პლასტმასის სხვა ნარჩენები თვალსაჩინოა. არსებობს მიკროპლასტმასაც, რომლის დანახვაც მხოლოდ მიკროსკოპით არის შესაძლებელი. მეცნიერები მხოლოდ ახლა იწყებენ იმის გაცნობიერებას, თუ რა გავლენა ექნება ამ მიკრონაწილაკებს ზღვის ბინადრებზე, კვებით ჯაჭვსა და ჩვენზე.

ამ თვეში ჩვენი ჟურნალის ერთ-ერთი ვრცელი სტატია National Geographic-ის 15-წლიანი ინიციატივის #პლანეტათუპლასტმასას ფარგლებში მომზადდა. ფოტოგრაფმა დევიდ ლიტშვაგერმა შეძლო ჩვენთვის უხილავი ეჩვენებინა და მიკროპლასტმასა გადაეღო, ხოლო ავტორი, ლორა პარკერი ოკეანისა და ატმოსფეროს ეროვნული სამმართველოს ჰონოლულუს ლაბორატორიაში ჩავიდა, რათა ოკეანოგრაფ ჯემისონ გოუვისა და იქთიოლოგ ჯონათან უიტნის სამუშაო პროცესს დაკვირვებოდნენ. ისინი იმ წყლებს იკვლევდნენ, სადაც თევზის ლარვა სიცოცხლის პირველ დღეებს ატარებს.

როგორც აღმოჩნდა, ზოგიერთ ასეთ ადგილას თევზზე მეტი მიკროპლასტმასაა. „ყველაზე კრიტიკული პირველი კვებაა“, – ამბობს უიტნი – „ერთი ნამცეციც კი შეიძლება მომაკვდინებელი იყოს“.

პლასტმასაგადაყლაპული თევზი თავისთავად შეიძლება გახდეს სხვა პრობლემების საწყისი. ასე მაგალითად, პარკერის თქმით, მფრინავი თევზები პლასტმასას სხვებზე უფრო ხშირად ჭამენ. ჰავაის ზღვის ფრინველების 95 პროცენტისთვის მფრინავი თევზი მთავარი საკვებია. მფრინავი თევზიდან მიკროპლასტმასა ფრინველების ორგანიზმშიც ხვდება. ახდენს თუ არა, ეს ფრინველების ჯანმრთელობაზე გავლენას? – გოუვის თქმით, ყოველ პასუხგაცემულ კითხვას ათი ახალი კითხვა მოჰყვება.

მიკროპლასტმასა ჩვენთვის უხილავია, მაგრამ ზუსტად ვიცით, რომ ოკეანეში მოხვედრილი მილიონობით ტონა პლასტმასა დიდ ზიანს აყენებს ზღვის ბინადრებს. ასე, რომ, თუკი ჯერაც არ ჩართულხართ პლასტმასის შემცირების გლობალურ ინიციატივაში, დროა შემოგვიერთდეთ – ჩვენ პლანეტას ვირჩევთ.

გმადლობთ, რომ კითხულობთ National Geogrpahic საქართველოს.