ნარზანი

ხის ჭას, რომელიც რკინის მოაჯირით იყო შემოსაზღვრული, ტილოთი გადახურული გალერეა ერტყა გარს დამსვენებლების მზისა და ცუდი ამინდისგან დასაცავად.

XIX საუკუნის 40-იან წლებში, მიხეილ ვორონცოვის ინიციატივით, ახალი კაპიტალური ნაგებობის მშენებლობა დაიწყო. მის დასაპროექტებლად ვორონცოვმა კისლოვოდსკში საგანგებოდ მიიწვია ინგლისელი არქიტექტორი სამუელ უპტონი. არქიტექტორმა გოთური რომანტიზმის სტილში გადაწყვეტილი ნაგებობა დააპროექტა, რომელმაც გალერეა, მინერალური წყარო და აბანოები ერთ ჭერქვეშ მოაქცია. 1851 წელს ნარზანის მინერალური წყლის ძველი კაპტაჟის ადგილას ახალი ქვის აუზი მოეწყო. მშენებლობა 1853 წელს დასრულდა.

1893 წელს გალერეის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში მიწისა და იატაკის ჩავარდნის გამო ჭას რეკონსტრუქცია ჩაუტარდა: მისი სიღრმე 6,5 მეტრამდე გაიზარდა, მოეწყო ახალი, თეთრი მარმარილოთი მოპირკეთებული რვაკუთხა ქვის კაპტაჟი. 1895 წელს, წყაროს დაბინძურების თავიდან აცილებისა და ნახშირბადის დიოქსიდის შეგროვების მიზნით, კაპტაჟს თავზე  მინის წახნაგებიანი გუმბათი დაადგეს. ლომისთავებიანი ონკანებიდან მომდინარე მინერალურ წყალს  ნარზანის გალერეის ქალი თანამშრომლები აგროვებდნენ, რომლებსაც ხუმრობით `ნიმფებს“ ეძახდნენ. 1908 წელს მომხდარი ძლიერი  წყალდიდობის გამო ნარზანის წყალმა ჭაბურღილის კედლებიდან ჟონვა დაიწყო, რის გამოც კაპტაჟს მორიგი კაპიტალური შეკეთება ჩაუტარდა. უმნიშვნელოდ შეიცვალა შენობის ფასადი. საბოლოო რეკონსტრუქცია ნარზანის გალერეას, რომელიც დღემდე სწორედ ამ სახითაა შემორჩენილი, 1978 წელს  ჩაუტარდა.