საშობაო ზავი

1914 წლის დეკემბერში გერმანელი და მოკავშირეთა ჯარისკაცები, ბელგიასა და საფრანგეთში, ფრონტის ხაზზე სველ სანგრებში ისხდნენ და ერთმანეთს ესროდნენ. 24 დეკემბერს, ფრონტის გასწვრივ, სანგრების მიწაყრილებზე, გერმანელებმა ხეები დაალაგეს და ცეცხლი წაუკიდეს. ამ იმპროვიზებულ მშვიდობას მოკავშირეებიც შეუერთდნენ: ეს იყო პირველი მსოფლიო ომის საშობაო ზავი, რომელსაც ამ თვეში 100 წელი უსრულდება. ზავმა „მეომართა რიგებიდან ამოხეთქა, მიუხედავად დაძმობილების საწინააღმდეგო ბრძანებებისა“, – ამბობს ისტორიკოსი სტენლი ვაინტრაუბი. „არ ისროლოთ და არც ჩვენ ვისვრით!“ – ისმოდა გადაძახილები. ამის შემდეგ, დაიწყეს ერთმანეთისთვის საშობაო ჰიმნის შესრულება, სანგრებიდან ამოძვრომა, ხელის ჩამორთმევა, ერთად გაბოლება, სურსათის გაზიარება და სუვენირებად უნიფორმის ღილების გაცვლა. „არავის სურდა ომის გაგრძელება“, – ამბობს ვაინტრაუბი. მაგრამ ეს უნდოდა სამხედრო ხელმძღვანელობას. როგორც კი ახალი წელი დადგა, ორივე მხარემ „განაგრძო დაუნდობელი საქმიანობა”, – აღნიშნავს ვაინტრაუბი. მაგრამ ისინი თბილად იხსენებდნენ ამ ზავს შინ გაგზავნილ წერილებში: „მშვენიერია, თან უცნაური!” – წერდა ერთი გერმანელი ჯარისკაცი.