შეზრდილნი ცხენთან
28 სექტემბერს პალო-დუროს კანიონში მათი ცხენოსნების ყველაზე დიდი გადარჩენილი ჯგუფი, ოჯახის წევრებთან ერთად დაუცველ ვიგვამებში შეიპყრეს


შეზრდილნი ცხენთან
28 სექტემბერს პალო-დუროს კანიონში მათი ცხენოსნების ყველაზე დიდი გადარჩენილი ჯგუფი, ოჯახის წევრებთან ერთად დაუცველ ვიგვამებში შეიპყრეს
1874 წლის სექტემბერი ტეხასში კომანჩის ცხენოსანი იმპერიის სევდიანი დასასრულის თარიღია. ეს მოვლენა დიდ ვაკეებზე უზარმაზარი ცვლილებების ნიშანი გახდა, რადგან კომანჩის ტომმა ერთ-ერთმა პირველმა მიიღო და გაითავისა ცხენი, რომელიც მათ კონტინენტზე ესპანელ კონკისტადორებს შემოჰყვა.
კომანჩები გაწაფულ, გამოცდილ, სასტიკ და ამპარტავან ცხენოსან მეომრებად იქცნენ, შიშის ზარს სცემდნენ ინდიელ მეზობლებს, სასტიკად უსწორდებოდნენ თეთრკანიან ახალმოსახლეებს, რათა მათი დასახლებების ზრდა და ბიზონების მასობრივი ჟლეტა შეეჩერებინათ. კომანჩები ბოლოს აშშ-ის არმიასაც კი დაუპირისპირდნენ. 28 სექტემბერს პალო-დუროს კანიონში მათი ცხენოსნების ყველაზე დიდი გადარჩენილი ჯგუფი, ოჯახის წევრებთან ერთად დაუცველ ვიგვამებში შეიპყრეს.
იერიში პოლკოვნიკ რენალდ სლაიდელ მაკენზის მეოთხე კავალერიამ განახორციელა. მისი სამხედრო ბაზა დასავლეთ ტეხასში იყო განლაგებული. მაკენზი მოულოდნელად დაესხა თავს კომანჩის მეომრებს. თავდამსხმელებმა გადაწვეს ვიგვამები, ათასზე მეტი ცხენი კანიონის კიდეზე გარეკეს. ინდიელები ფეხით გაიქცნენ. მაკენზიმ თავისი რაზმები ბაზაზე დააბრუნა და მეორე დილით ცხენების დახოცვის ბრძანება გასცა. „ქვეითები გახელებულ ცხენებს თოკით იჭერდნენ და დასახვრეტად მიჰყავდათ. მკვდარი ცხენების ზვინი დადგა“, – წერდა სემ. ს. გვინი კომანჩებისადმი მიძღვნილ წიგნში „ზაფხულის მთვარის იმპერია“. ჩანაწერების მიხედვით, მაკენზის არმიამ 1048 ცხენი იქვე ტრამალზე გასახრწნელად დაყარა. „ეს იყო გროტესკული მემორიალი, რომელიც პრერიების ბატონ-პატრონი ცხენოსანი ტომების დასასრულს აღნიშნავდა“. რამდენიმე გადარჩენილმა კომანჩიმ დიდი ბელადის, კვანა პარკერის წინამძღოლობით აღმოსავლეთით, ფორტ-სილამდე (ინდიელთა მაშინდელი ტერიტორია) 320 კილომეტრი ფეხით იარა და ბოლოს დანებდა.
სრული ვერსია წაიკითხეთ მარტის ნომერში.