ზოოპარკის ვარსკვლავი

ვაშინგტონში, კოლუმბიის ოლქში 1986 წლის ოჯახური არდადეგების თითქმის ყველა ფოტოზე მაცვია თეთრი, ბამბის ჯემპრი მოცეკვავე პანდების გამოსახულებით. მაშინ ცხრა წლის ვიყავი, პანდები ძალიან მომწონდა და, შუა ზაფხულის სიცხის მიუხედავად, ჯემპრი მთელი მოგზაურობის მანძილზე მეცვა.

ამ არდადეგებიდან ძალიან ცოტა რამ მახსოვს ზოოპარკში ნანახი ტურისტული მარშრუტის მთავარი ვარსკვლავების, გიგანტური პანდების – ლინგ-ლინგის და შინგ-შინგის გარდა.

30 წლის შემდეგ, ზოოპარკში, პანდებისთვის შემოღობილ სივრცეში, ფოტოჟურნალისტებსა და გადამღებ ჯგუფებთან ერთად ამოვყავი თავი. პატარა ბელი სახელად ბეი-ბეი მსოფლიოს წინაშე უნდა წარმდგარიყო. მე მას ფოტოებს National Geographic-ისთვის ვუღებდი.

უნდა ვაღიარო, პანდებისადმი ჩემი განსაკუთრებული სიყვარული ბავშვობაშივე დასრულდა. ახალშობილი პანდის გადაღება უბრალოდ საქმე იყო. უკვე შვილები მყავდა და როგორც ვაშინგტონში მცხოვრებ მშობელს შეეფერება, ისინი ეროვნულ ზოოპარკში ხშირად დამყავდა.

ზოოპარკში საბავშვო ეტლს დაუსრულებელ აღმართზე ავაგორებდი ხოლმე. პანდებთან რომ მივაღწევდით, ჩემი შვილები უკვე დაღლილები ან მშივრები იყვნენ და ტირილს იწყებდნენ. ხალხის სიმრავლის გამო პანდების დანახვა გვიჭირდა. ამგვარი ვიზიტები ძალიან მღლიდა, ამიტომ ეს საქმე ჩემი შვილების ბებიებსა და პაპებს გადავულოცე.

2015 წელს, როდესაც ბეი-ბეი დაიბადა, ჩემმა რედაქტორმა ბელის დებიუტის ფოტოებზე აღბეჭდვა დამავალა. როგორც National Geographic-ის სტუდიური ფოტოგრაფი, მიჩვეული ვარ ჩვენი ქალაქის ამბების გადაღებას. საკუთარ თავს ხუმრობით “ვიქტორინოქსის“ დანას ვადარებ, რადგან ყველაფერს ვიღებ დაწყებული პორტრეტებიდან, დამთავრებული არტეფაქტებით, თუმცა ველური ცხოველების ფოტოგრაფი არასოდეს ვყოფილვარ და პანდები ჩემს სიაში პირველად მოხვდნენ.

ბეი-ბეის ფოტოების გამოქვეყნების შემდეგ ჩემმა რედაქტორმა ზოოპარკში პერიოდულად სიარული და დათვის ბელის პირველი წლის დოკუმენტირება შემომთავაზა.

ხშირად მეკითხებიან, ამაღელვებელია თუ არა ამა თუ იმ არსების გადაღება. გულახდილად რომ ვთქვა, ხშირად იმდენად კონცენტრირებული ვარ გადაღების დეტალებზე, რომ იშვიათად ვახერხებ ჩავუღრმავდე მხოლოდ გადაღების საგანს. ამის მაგივრად ჩემი ტვინი ტექნიკურ დეტალებზე ფიქრობს: რა სახის მოწყობილობები დამჭირდება? როგორ გამოვიყენებ განათებას? რამდენად სწრაფები არიან პატარა პანდები? მაგრამ გადასაღებ სუბიექტთან პირველი შეხვედრა უთუოდ ამაღელვებელია, განსაკუთრებით, თუ ჩემი სამუშაო სივრცე ადამიანთა უმრავლესობისთვის რთულად მისაწვდომია.

ასე რომ, ბეი-ბეისთან შეხვედრის პირველ დღეს, როდესაც ზოოპარკის თანამშრომელი პანდების სექციის უკანა შესასვლელისკენ მიმიძღოდა, სასიამოვნოდ აღელვებული ვიყავი. იქ პანდების მომვლელები გამეცნენ, გადმომცეს ბახილები და ნიღაბი და შემდეგ, ბეი-ბეის სამყოფელისკენ მიმავალ რამდენიმე კარში გამატარეს. რამდენიმე წუთში პანდა დავინახე და მუშაობას შევუდექი.

„ასისტენტი ხომ არ გჭირდება?“ – მეკითხებოდნენ მეგობარი ადვოკატები, მასწავლებლები და მშობლები, რომლებიც საქმეების გადასადებად მზად იყვნენ.

მალე ზოოპარკის რეგულარული სტუმარი გავხდი. ერთი წელი ვადევნე თვალი, როგორ იზრდებოდა პატარა, დამყოლი ბეი-ბეი და ენერგიულ, ცნობისმოყვარე მოზარდ პანდად ყალიბდებოდა. ის ზურგზე მოფერებას ითხოვდა ან დამალობანას საკუთარ ვერსიას ეთამაშებოდა ოთახიდან ოთახში გამავალ მომვლელებს. თუ ზედმეტად ახლოს მივიდოდი, ჩემს აპარატურას ემტერებოდა, რითიც მახსენებდა, რომ ნამდვილი, საშიში დათვი იყო. თავის სამყოფელში ქვიდან ქვაზე გადასაძრომად ბელი გაჭირვებით იწელებოდა ხოლმე, როგორც პირველ ფოტოზე ჩანს. კოლეგის ახალგაზრდა ქალიშვილმა ამ მოძრაობას პანდის იოგა შეარქვა.

ჩემი შვილები მუდამ მთხოვდნენ თან წაყოლას ბეი-ბეის სანახავად. პროექტის მეგობრებთან ხსენებისას მათ განსაკუთრებულ ინტერესს ვგრძნობდი. „ასისტენტი ხომ არ გჭირდება?“ – სრული სერიოზულობით მეკითხებოდნენ მეგობარი ადვოკატები, მასწავლებლები და მშობლები, რომლებიც მზად იყვნენ, ბეი-ბეის გამო თავიანთი საქმეები გადაედოთ. აღმოჩნდა, რომ პანდები ყველას უყვარდა. გულგრილი აღარც მე ვიყავი.

როდესაც ბეი-ბეი რამდენიმე თვის იყო, მისი გულშემატკივრებისთვის ოფიციალური მონახულების დღე მოეწყო. იმ დილით ზოოპარკში ადრე მივედი. გვერდით ჩავუარე გადამღებ ჯგუფებს, ხალხის რიგს, პანდის ფორმის ქუდებით შემოსილ დებს სენტ-ლუისიდან და სამ გოგონას, რომლებიც ბეი-ბეისთვის სპეციალურად მომზადებულ საცეკვაო და სასიმღერო ნომერს ასრულებდნენ. ველაპარაკე ქალს, რომელიც პანდების სანახავად ზოოპარკში ყოველწლიურად 1982 წლიდან დადიოდა. “დიახ, მე აქ ვცხოვრობ, – ვუთხარი მას, – ტურისტი ან სტუმარი სულაც არ ვარ. მე ვაშინგტონელი ვარ და ზოოპარკთან ახლოს ცხოვრება ძალიან მომწონს“… ცხრა წლის ასაკში ალბათ ვიფიქრებდი, რომ ეს ძალიან მაგარია.

რებეკა ჰეილი National Geographic-ის თანამშრომელი, ფოტოგრაფი.