ბევრი ადამიანი, ცოტა წყალი

ჩრდილოეთი ინდოეთი უსასრულო მდინარეებითაა დაქსელილი – დასავლეთით ინდის ბინძური შენაკადები წმინდა განგის ნაპირებამდე, აღმოსავლეთით კი ბრაჰმაპუტრის მრავალკილომეტრიანი დინებები. რუები, არხები, ჭაობები, კაშხლები და დინებები მსოფლიოში ყველაზე მჭიდროდ დასახლებულ დემოკრატიულ სახელმწიფოს სარწყავი სისტემებით ასაზრდოებს. თუმცა ამ წყალუხვ ადგილას წყლის საშინელი კრიზისია.

შარშან, სახელმწიფო კვლევის შედეგად, დადგინდა, რომ ინდოეთის მოსახლეობის ნახევარი, დაახლოებით 600 მილიონი ადამიანი, წყლის ნაკლებობას განიცდის. ყოველწლიურად 200 000 ინდოელი იღუპება წყლის დაბინძურების შედეგად. ორ წელიწადში წყლის მარაგს 20 უდიდესი ქალაქი ამოწურავს, მათ შორისაა დელი, ბანგალორი და ჰაიდერაბადი.

ეკოლოგიური კატასტროფის მოწმე მაშინ გავხდი, როცა იქ ასობით კილომეტრი გავიარე. მადჰია-პრადეშში 12 წლის მწყემსს, შაილენდრას შევხვდი, რომელიც ცხვრებს წყალს მდინარე ჩამბალიდან ასმევდა; სახელმწიფომ კი ეს მდინარე წყლის გადანაწილების რადიკალურ გეგმაში შეიყვანა. 

აყვავებულ პენჯაბში, მწვანე რევოლუციამ, სარწყავი ტუმბოებითა და პესტიციდებით, მიწისქვეშა წყლის ძვირფასი მარაგი გამოლია და უშვილობისა და კიბოს ცხელი წერტილები გააჩინა. რაჯასტანსა და მადჰია-პრადეშში ადგილობრივი მოსახლეობა კბილების ფერის შეცვლასა და ძვლების დეფორმაციას უჩივის, რაც მზარდი მოსახლეობისთვის ახლად გათხრილ ჭებში მინერალ ფთორიდის არსებობის შედეგია. 

„რთულია, თავი ცუდად არ იგრძნო“, ამბობს არატი კუმარ-რაო, ცნობილი ინდოელი ბუნების ფოტოგრაფი და ჩემი მეგზური. „ამაზე თვალის დახუჭვა მასობრივი სიბრმავის ფორმაა“.